Ua tuuina mai le faasalaga a le Faamasinoga Maualuga o Samoa mo Lema’i Simanu “Manu” Sione ma Malele Paulo “King Faipopo” lea sa faamaonia i le masina o Mati 2023 lo la taupulepule e faaoo le oti i lē sā avea ma Palemia o Samoa, Tuilaepa Sailele Malielegaoi, faapea lē sā avea ma Komesina o le Matagaluega o Leoleo, Fuiavailiili Su’a Egon Keil.
Faasalalauga Tāua:
E fa ma le afa tausaga le faasalaga falepuipui a Lema’i Sione, ae fa tausaga le faasalaga falepuipui a King Faipopo.
O le afioga i le Faamasino Sinia o le Faamasinoga Maualuga sa ia tuuina mai nei faasalaga.
Sa muamua tuu atu e le Alii Faamasino le avanoa ia i laua nei pe iai se la faamatalaga e fia fai, ae lei tuuina mai le faasalaga.
Ae tulai ai Malele Paulo ma ia fesiligia le amiotonu o le Faamasinoga.
“Ou te manao i se faamasinoga amiotonu, ua aafia la’u aia tatau faaletagata, ua aafia foi lo’u aia saoloto..”
Ona faaperetania lea o Malele Paulo ma faapea mai: “Judge Vui, I have new evidence, a former judge and a lawyer involve in this.”
Sa tuuina mai e le Faamasino Sinia le faaiuga ma saunoa ai Vui, “E eseese faaiuga a le faamasinoga ona e fua le faaiuga i le gaigoiga a le tagata.”
Lema’i Sione
“Mo Lema’i Sione, o le vaai a le Faamasinoga e tele lou aafiaga, i le faaaogaina lea o lau taavale, lou taumafai lea faatau le fana e faaoo ai le oti, ma lou agai lea e tala mai tupe na lafoina mai i le Western Union ma tuuina atu ia Taualai.”
“E 6 tausaga e amata mai ai le fua le faamasinoga. 6 masina e toesea mai ona faatoa molia lea o oe i se soligatulafono. 12 masina toesea ona o lea ua maua le ripoti ua faatea ese oe mai lou nuu i Savaii.”
“Ona totoe ai lea o le 4 tausaga ma le afa e nofo sala ai i le falepuipui.”



Malele Paulo / King Faipopo
“Mo Malele Paulo, o le vaai a le Faamasinoga, e lē tele sou aafiaga i le mataupu, peitai, o loo maitauina lou lagolagoina o le fuafuaga, ma lou tuualalo lea e faataunuu le fuafuaga o le tagatavaleina lea o le sa avea ma palemia ma le komesina leoleo.”
Sa amata le fua a le faamasinoga i le 4 tausaga le faasalaga falepuipui.
Ae saunoa Vui Clarence Nelson, “O le matau a le faamasinoga e iai lau soligatulafono sa faamaonia muamua, ma e ao ona faaopopo nisi taimi i lou faasalaga, ma ua faaopopo ai le isi lua masina i le 4 tausaga lea amata ai le fua a le faamasinoga.
“O le vaai a le Faamasinoga e te le o toe mafuta i lou toalua ma lau fanau ma ua leai foi sou taimi e tausi ai latou..
“Ua maua foi le lipoti a le ofisa nofo vaavaia o loo e tausiaina lou tua’a..
“E toese ai le 2 masina mo le galuega lelei o lou tausiaina lou tua’a.. ona totoe ai lea o le 4 tausaga nofo sala ai le falepuipui.”
“A iai ni aso sa taofia ai le toese o le a toesea mai tausaga o le faasalaga.”



O Tesema 2020 sa tuuina mai ai e le tamaitai Faamasino ia Tologata Tafaoimalo Leilani Tuala-Warren se faasalaga falepuipui e lima tausaga mo Taualai Leliloa ina ua ia tautino o ia sa faatonu ma totogi tupe e faataunuu le taupulega lea.
E toafa i latou sa molia ma o le taimi nei, toe lava o Talalelei Pauga e nofo mau i Niu Sila, lea e lei oo mai lava i Samoa nei e tali atu i ona moliaga.
O le Vasega o Faatonu e toalima sa latou iloiloina molimau o lenei mataupu, ma tuuina mai ai le latou faaiuga, “e tusa ai ma le tulafono autu (Crimes Act 106 (6)) o le 2013, lea ua solia e i la’ua nei – o le taupulepule lea e faaoo le oti se isi.”



E lua lelei vaiaso sa faagasolo ai le iloiloina o lenei mataupu, ma e silia ma le to’a sefulu molimau a le itu a leoleo na folasia i luma o lana afioga i le Faamasino Sinia, Justice Vui Clearance Nelson, faapea le Vasega o Faatonu.
O ia molimau e aofia ai matai o le afioaga o Laulii, faapea lē sa faatonuina e le au taupulepule e na te faatinoina le gaioiga, o Taualai Leiloa.
O Taualai Leiloa o loo tuli nei le lima tausaga o lana faasalaga, ina ua ia ioeina lona moliaga o le taupulepule e faaoo le oti – ma o ia foi sa fai ma molimau autu a leoleo.
O Lema’i Sione e tusa ai ma mau a leoleo lea ua faamaonia e le Faamasinoga, sa ia momoliina le taavale ia Taualai, faapea ma se laau malosi. O King Faipopo sa ia feiloai atu foi ia Taualai, ma faasoa iai i le taupulega.
Sa molimau Taualai, o Talalelei Pauga sa ia nuamua fesootaia mai i luga o upega tafa’ilagi, ma amata ai loa ona faasolo le taupulega. O le mau a Taualai, sa lafo mai tupe, ma faatonu ia e alu e faatali Tuilaepa i le falesa Katoliko i Siusega.
O le isi taimi sa faatonu ai ia e Talalelei Pauga e alu i le maketi o ia i le taeao o le Aso Sa, e faatali ai Tuilaepa.
O le isi nofoaga sa taupulepule, o le tatalaina o Taaloga o le Pasefika lea sa talimalo ai Samoa i le 2019.
O loo talia se aso e taunuu mai ai Tala Pauga mai Ausetalia, ona faamaea ai lea o lenei mataupu ua fa tausaga talu ona tuuina mai e leoleo i luma o le Faamasinoga Maualuga.


