E lei taofia le loto tiga o le alofa fa’ale tuagane i le tuafafine ina ua molimau Leiataua Lolagi Evile e faamatala i le Faamasinoga Maualuga le tele suiga sa ia maitauina ina ua nonofo lona tuafafine ma Kolani Junior Lam.
O loo tulai Kolani, le toalua o Sa’u Justina Sa’u lea sa fai ma Pule Sili o le UTOS e faasaga i moliaga o le fasioti tagata ina ua faafuaseia le maliu o lenei tinā i le tausaga ua tea nei. O loo finau le susuga ia Kolani, o Sa’u sa pule i lona ola sei tulou.
Sa ta’ua e Leiataua lo la olaga tuputupu faatasi ma lona tuafafine i lo latou aiga i Apolima Uta. Sa tula’i e molimau mo le itu a leoleo i le oo atu o le tala ia te ia i le faaoolima o Kolani ia Talei i le tausaga 2017, ae maise le maliu o lona tuafafine na matuā ia lagona ai le ita.
Na faailoa e Lolagi o ia e mafanafana le la mafutaga ma lona tuafafine ma sa maliu le toalua muamua o Justina, ona toe nonofo lea ma Kolani Junior Lam lea ua moliaina nei.
O Kolani na faiava atu i lo latou aiga, ma o le tausaga e 2015 na ia vaaia ai na amata nonofo mai ai lea alii lea ma lona tuafafine.
Sa ia faailoa i le faamasinoga o lona tuafafine e faamoemoe iai mea uma o le latou pisinisi atoa ma le aiga, ma e le misi se weekend e alu atu ai i tuā.
E faigaluega Justina i le vaiaso atoa ae le misi le faaiuga o le vaiaso, e oo atu ai i lo latou aiga i Apolima.
O le tulaga sa ia maitauina, na nonofo loa ma Kolani, ua seasea lava ona toe Aso Sa atu i Apolima Justina, afai foi e alu atu e na’o le taimi lava o le toanai i le Aso Sa ona toe fo’i mai ai lea. Sa ia maitauina e tele lava se suiga sa vaaia i le olaga o lona tuafafine ina ua nonofo ma Kolani.
O le faaogalima sa faia ia Talei i le tausaga 2016, na ala ona ia iloaina, ona sa oo mai e piki Talei ma Karena e latou te o i tuā e weekend ai.
O Karena lona afafine, na muamua piki i St Marys i Savalalo, ma o le taimi lava na oso atu ai lona afafine i totonu o le taavale na ia faamatala ai loa le mea lea sa tupu, i le aso ua mavae, le Aso Tofi lea.
Sa mulimuli ona piki Talei i le Robert Louis Stevenson ma o le taimi na oo mai ai i totonu o le taavale, sa ia fesili loa iai pe moni le mea lea e faamatala mai e Karena. E leai se tali a Talei ae na’o le tagi lava.
Na taua e Lolagi, “Na uma loa ona piki tamaiti matou aga’i loa i tuā, ua makua’i ou ika a E kiga, ona o lea ga aumai lo’u faamoemoega ia Junior isi a’u fagau”
Na oo loa le taavale i Apolima faailoa atu loa e Lolagi i lona tina o Sofia le mea lea sa faamatala atu e Karena ia te ia. O lea lava taimi na aami ai loa e le tinā ia Sofia Talei ma Karena ma suesue e tusa ai o le mea lea na tupu.
Sa faailoa mai foi e Leiataua, o Justina e sau lava e faigaluega ma le tusi siaki o la latou pisinisi. A faapea e manaomia se tupe ona tuli mai lea o ia i Apia ia Justina e piki se siaki.
O aso uma lava e sau ai e piki le siaki, lā te talanoa ai lava ma lona tuafafine, ma o ia foi e tuuina mai le siaki i lona lima.
O le isi aso, ina ua faatoa maea ai le faaoogalima ia Talei, na sau ai e piki le siaki, ae faateia ina ua sau le isi teine o le ofisa ma tuu mai ia te ia le siaki.
Ua lē o lona tuafafine e pei ona masani ai. Sa fesili atu iai poo fea Justina, ae fai mai le teine o la e pisi i isi mea o le ofisa. Ae sa iu lava ina faitala mai lea tamaitai ia te ia, e faapea mao o la e leaga uma le mata o Justina, ma o le mea lena ua lē sau ai.
Sa tuliloa e le loia a Kolani ia Leiataualesa Komisi Koria lea faamatalaga ma fesiligia ai pe o silafia o ai tonu le igoa o lea tamaita’i.
Ae sa faapea mai Lolagi, “O loo maua lea tamaitai ma o ia fo’i le isi molimau i le mataupu lenei.”
Na faailoa foi i luma o le faanasinoga, o le faatea ai o nisi o tamaitai tausi tama sa galulue ai mo Justina ma Kolani, na faailoa e Leiataua, o le mafuaaga, ona ua iloa e Justina o lea e oo atu faamatalaga ia i laua i tua i lo latou aiga ona o teine tausitama nei.
O le vaai a Lolagi i le mafutaga a lona tuafafine ma Kolani e faalē malamalama lelei iai ona e seasea o atu i tua.
Afai fo’i e o atu, e nofonofo a Kolani i le potu e le sau i fafo, seiloga lava ua afiafi faatoa tau vaai atu ua sau i fafo. A sau foi i fafo e tele a ina inu se fagu ma fana le piliati.
Sa fesiligia e le alii loia a Kolani pe mafua ona oo atu Kolani i le piliati ma inu se fagu ona o lea ete invite maia Kolagi, ae sa faapea mai Leiataua Lolagi, “O lo’u olaga ou te le inu pia, aisea o le a ou invite ai fua?”
O le aso lea e taua na foi mai ai mai Niu Sila Justina ma toe foi atu i Sinamoga, lea sa omai ai Lolagi ma lona toalua e asi ma avatu ai ofu o Talei.
Na faailoa e Lolagi e sese le tala lea e faapea na talanoa ma Kolani ma faamalie atu e tusa ai o tala faatupu lea ua oo atu i le aiga i Apolima.
Fai mai Lolagi, “Ma te lei talanoa ma se Kolani, sa ou nofo lava i totonu o le taavale, ou te lei feiloai foi ia Justina, na’o lo’u toalua lava na alu i le fale feiloai ia pepe ma Justina”
Sa toe tuliloa lava e Leiataualesa Komisi Koria, o lea e fai mai le tala a Kolani sa lua talanoa i le aso lea. Peitai sa finau atu pea Lolagi e lei talanoa i se Kolani ma ia toe faapea atu ai loa
“Ana alu atu Kolani e iloa treat tamaiti as his own, e faigofie ona adapt tamaiti, ma e leai foi se mea faapea e tupu”
Sa fesiligia foi Lolagi e le alii loia pe faamata na te silafia e matuia le faaogalima lea sa faia ia Talei, ma na tali mai Lolagi, “E iai la’u fanau teine ana o a’u e leai se avanoa.”
O le tulaga o le le talitonuina e Justina o le mea na faia ia Talei sa fesiligia ai foi Lolagi na ia faapea mai sa latou talanoa ai ma lona tuafafine, i le tulaga o le taumafai e faailoa atu i leoleo o le mea na tupu.
Ae faapea mai Justina i le telefoni “e aua le faia lena mea” sa toe fai atu iai lona tina e tatau ona ave i le Samoa Victim Support ae fai mai Justina “Pule outou”.
O le ala lena na lē avea ai ona o lo latou talitonuga e le manao ai lona tuafafine. Na ia faailoa fo’i poo le a lava sona ita ma se manao faale tuagane i mea faapea, e faalogo lava o ia iā Justina.
“Auā ou te talitonu e take a e Justina le side a Kolani”
O le taeao na maliu ai Justina le vaveao lea o le Aso Sa ina ua logo atu lona tina ma lo latou aiga, na faaalia e Lolagi sa omai ma lona tina agai i le falema’i.
Na maea ona oo atu lea i Sinamoga e taumafai e ave tamaiti, sa faapea atu lona tina ia te ia la te o i le fale. Peitai sa paka lava lana taavale i luma o le pa a le Tissan, ma nofo ai i totonu, ma lana tala i lona tina, “Alu oe nei te’i ua ou alu atu fai se isi mea e sili atu ona leaga.”
O lana mau “tatou te iloa uma tulaga o mea faapea, ma ua le mafai foi ona taofi le tigā o le loto, o le alofa fa’aletuagane i lo’u tuafafine.”
O loo faaauau pea molimau a leoleo i le vaiaso nei e tusa ma le 30 molimau e valaauina.
(0)
