Folosaga faalaeiau ale Sui Palemia, Fiame Naomi Mataafa ile faamanatuina ole 20 tausaga talu ona tulai mai Tuilaepa Dr. Sailele Malielegaoi ma Palemia o Samoa ile aso 23 Novema 1998. Olea saunoaga sa fofogaina ele Sui Palemia ile faamanatuina ole 39 tausaga ole vaega faaupufai e Puipuia Aia Tatau o Tagata ilea so 30 Novema 2018.

Tala’aga ole galuega faataitai a Tuilaepa Sailele Malielegaoi – faailogaina ole luasefulu tausaga (20)
O lenei tautalaga e auga i le taitaiga a Tuilaepa, o upu ma tala e faamau ai se tautua maoae.
O le aso lenei e lua ona auga, le aso fanau ole Vaega Faaupufai e Puipui Aia Tatau a Tagata, ma le faailo ole 20 tausaga talu ona tulai mai le susuga ia Tuilaepa e fai ma taitai, O le Palemia foi lea o le Malo o Samoa.
Na uluai ulufale mai Tuilaepa i le Palemene o Samoa i le nofoaiga lona 7 (79-82) ia me 1981 i se faiga palota laititi a le itumalo o Lepa ina ua usufono Hon. Fatialofa Momoe o le sa umia le tofi.
Na toe tulai mai i le faiga palota mo le nofoaiga lona 8 (82-85), ma faaauau mai ai lava lona tauaveina o le tofi faipule o Lepa seia o’o mai i lenei taimi. Ua atoa iai le 37 tausaga o lana auaunaga ile tofi faipule, I totonu ole 37 lea, o lenei ua faailoga i le aso le 20 tausaga talu ona ia umia le tofi taitai ole vaega faaupu fai faapea le tofi Palemia ole tatou malo.
E lua ana matatia ua ausia – ole pito umi ona faipule faapea le pito umi ona tulai mai ile tofi taitai. O ni matatia maoae pe a faatusatusa i atunu’u ole pasefika tainane le lalolagi atoa.
O lona uluai tulai ile tofi minisita ole 1982,I lalo ole faiga malo muamua a Tofilau Eti Alesana.
O nofoaiga i tausaga faasolo mai ile 1982-85, 1985-88, o taimi souā ia o upu fai i totonu o Samoa.
O le 1982 na tulai mai ai Palemia e to’a tolu; Vaai Kolone, Tupuola Efi ma Tofilau Eti Alesana.
O palota ole 1982, 1985, 1988 na fulisia lava le atunu’u ile vaega Faa Upu Fai e Puipuia Aia Tatou a Tagata.
Ae petai ole 1982 na faaleaoagaina le palota a Vaai i se lui faa le tulafono ma le mafai ai loa ona ia tauaveina le tofi taitai. Na tofi e le Ao le Malo Tupuola Efi e Palemia ae ina ua tauaofia le Palemene, na faapea ona toe suia ai le tofi Palemia ia Tofilau Eit Alesana, i se lafo sa faia i totonu ole Palemene.
I le 1985 na toe tulai le faiga malo a Tofilau ae paga lea i le faauiga o lea tausaga na o ese Vaai ma se vaega ole HRPP ma so’o faatasi ma Tupuola Efi ma lana vaega ma faavae ai se faiga malo so’o faatasi i lalo ole taitaiga a Vaai. Ua se’e ese atu loa Tofilau ma lana vaega ile itu e agaia le malo. Ole vaega lea na tauaveina pea le igoa ole vaega Faa Upu Fai.
O le 1988 na toe tulai mai foi le HRPP e tauaveina le malo seia o’o mai i lenei nofoaiga – ua 30 tausaga soso’o o loo tulai pea le HRPP e faafoeina le Malo.
Ole 1991 na faia ai ni suiga o faiga palota ma tofiga faa le malo;
Ua tatala le palota mo tagata lautele (21+), 5 tausaga ole nofoaiga mai le 3 tausaga, faapopo nofoa e lua ole Palemene mai le 47 ile 49, ma faapopo minisita e toalua mo le kapeneta mai le 11 ile 13.
O nisi ia o faamatalaga o mea na tutupu i le taimi o Tuilaepa. Ole avea o ia ma minisita na amata ile 1982.
O le 1996 na tofia ai e avea ma Sui Palemia ae ole 1998 na tofia ai e le vaega faa upu fai e avea ma Taitai ina ua tuumalo Tofilau Eti Alesana. E 17 tausaga na galue ai i totonu ole kapeneta ae lei tulai e taitai le vaega. A tuufatasi ia tausaga e 17 ma tausaga sa galue ile malo i Samoa ma fafo atu, e mafai ona faapea, na tele le tapenaga mo le tulai mai o Tuilaepa e avea ma Taitai ole vaega ma Taitai ole Malo. E le se tofiga na faafuaveta.
O le galue a Tuilaepa faa Palemene e ala i komiti a le Palemene na aofia ai le komiti o Tupe, le komiti o Tulafono Faatonutonu ole Fono Faitulafono, Komiti o Galuega ole Malo, Komiti o faiga palota ma le Komiti o le Lala a Samoa i le Asosi o Palemene o Malo ole Taupulega. O le isi tafa taua lea ole galuega faa faipule faatasi ai ma tofiga fa’a pulega e pei ole kapeneta.
E fia fai sina faamatalaga ile soifuaga o Tuilaepa. Na soifua mai i lona aiga i Lepa ma o’o mai i Apia mo aoaoga. Na avea o ia ma sikolasipi i Niu Sila ma maua ai ona faailoga maualuga i le Iunivesite a Aukilani i mataupu tau le tamaoaiga ma le su’e tusi.
O lona soifua galue e tele i le Malo ma sina vaitaimi mo kamupani. Na galue foi mo le Malo i le Iuni a Europa i le ACP/EU.
Na faaipopo ile tamaitai lalelei o Gillian Parker ma e lauga mimita so’o ai lava Tuilaepa ile Palemene e toatasi lava le tina o le la fanau toatele.
E tele ona suafa matai, e le gata i ona aiga ae faapea foi i aiga o lona faletua.
E talenia i le musika, e tata ma e lelei lona siufofoga e faatagitagi mai i lana pese e fiafia iai, ‘Ole afitusi’!
E fai asosi – tele tausaga na galue ai mo le Aoga mo tagata Tauaso ma sa mafana le la mafutaga ma le susuga ia Liki Chrichton, e ui e po le vaai ae sa fai lana nusipepa.
E faapena I ana aoga I faalapotopotoga o tama tuai ma le lakapi e pei ona avea ai foi ia ma Taifaifono ole Iuni Lakapi a Samoa.
E tautua lotu. A afio i Lepa e EFKS ae o ia ole katoliko e pei ona avea o ia o se poutū ile Ekalesia i Siusega ma le latou malumalu tele o lo’o faagasolo pea le totogina ole aitalafu. E le taumate ile tele ona suafa matai, ole tele foi lea o ana matafale fai.
Ua tauva faa va o Malo ile taaloga ole fana au ma maua ai ana pine.
E iai foi lana vaega pele poka. Oute manatu ole taaloga lea – ole taaloga o matematega ae faalagolago foi ile iloa faitau le pele – e le taumate o i foi le isi faleaoga mo le iloa ai fua le tulaga maumau o se taumafaiga. E faapena le soifuaga I fuafuaga fai, e iai lava mea e mautinoa e ausia ae iai foi itu e ona faa le tonu ai.
E faaiu atu lenei tautalaga i uiga faataitai o Tuilaepa.
O lona taimi na tulai mai ai o se taitai na talafeagai ma lui o na vaitau seia oo mai i le aso.
( A man of the times)
O lona poto ma le atamai o se faavae tulimanu e fesoasoani i ana faataufaiga.
O se taitai e feagai ma fealumi ma tagata (engaged)
E fetalai lana tofa
O se taitai e mamao lana vaai ma e tausinio e ausia mea sili mo le atinae I soo se mea ae maise ole atunuu. (Aspirational)
E manino lana vaaiga I so’o se mea (realist)
E tali manao.
E le fefe e tautala ile mea moni.
E faamaoni ma e galue punouai.
E taimua i luma ae malosi foi lana unai mai tua – Masalo o le a iai se tapenaga e faamau ai “Love Letters” a le Taitai mo Minisita ma Faauluuluga o Matagaluega – O nisi e fai malu a’o le isi, e to’i lava e le toeaina le tagata!