Finauina i le Faamasinoga le Faitauina e le NPF o Fanua

0
685

O le asõ lea sa valaauina ai le molimau a le itu tagi i le mataupu e faatatau i le fanua o loo iai i luga le faletalimalo o le Blue Pacific Hotel i Fugalei.

O lenei mataupu ua silia ma le 10 tausaga talu ona faagasolo i luma o le Faamasinoga.

O le tinā ia Fagafagamanualii Theresa McCarthy o loo tagi i lenei mataupu faasaga atu i le Samoa National Provident Fund poo le NPF.

O se nonoga tupe sa faatinoina mai le NPF e le tina ia Fagafagamanualii i le 2001 e silia lea male tasi miliona tala, ma faamauina e se fanua ua taua i le faamasinoga o le Parcel 426.

Sa alu alu ona faaletonu lea ona totogi.

I le finauga a le tamaitai loia ia Olinda Woodroffe o loo tulai mo Fagafagamanualii, sa ia taua ai o le tausaga 2001 ia Aokuso, e lua ni fale o Theresa ma lona aiga ma o ia fale sa fausia i luga o ni fanua eseese se lua.

O le fale muamua sa fausia i le tausaga 1990 i luga o le fanua Parcel 426 ma e 10 potu moe.

O le tausaga 1997/98 sa toe fausia ai foi le isi fale e 20 potumoe i luga o le fanua Parcel 387.

O ia fale e ui e eseese fanua o loo fau ai ae sa faaagaga, e fai ai le pisinisi a Fagafagamanualii ma lona aiga, o le Blue Pacific Hotel Ltd.

O le fale lona lua lea e iai le auala e faaigoaina o le Toamalama Street, o loo faapea mai le NPF o le auala o le Malo.

Sa faailoa e le tamaitai loia e sese lea mau.

Taua e Woodroffe o le fale 20 potumoe lea ma le fanua Parcel 387 na aveese faagaoi pe faasolitulafono mai ia Theresa McCarthy, e le SNPF.

O le fanua Parcel 387 e lei tuuina atu lava e faamauina ai se aitalafu poo se loan, e oo lava foi i le loan o le 2001 e le o iai ni sainigalima ma pepa o maliega ina ua talia le talosaga, e tuuina atu le fanua 387 e faamau ai se aitalafu.

“She was wrongly and illegally evicted from a 20 room building, built upon Parcel 387. The first defendant had no legal right whatsoever to evict her and her family from her 20-room building on Parcel 387.”

O loo finau foi le tamaitai loia e oo lava i le faaiuga o le 2014 ia Me ma Tesema o loo manino ai le faaiuga a Justice Nelson i le maliega o le lisi lea e agai lava i le Parcel 426.

O le mokesi e pei ona finauina foi e le itu tagi, o loo faaalia ai le toe faatauina lava e le SNPF o le fanua ina ua le faamalieina tuutuuga o le loan.

“And it is indeed their right if she didn’t pay her loan…yes..they can do it, but what they did wrong was they actually sold to themselves without following the proper procedure;

“I have quoted out some legal cases going back to 1888, where it is clear that fairness and justice has to be set out before they exercise their rights so I’m not questioning their right, I am questioning the legality of how the mortgagee sale happened.”

O loo fesiligia foi pe aisea ua aafia ai fua le Parcel 387 i le faatauina o le fanua sa faamauina ai le loan.

Sa valaauina le molimau muamua a le itu tagi i le mataupu, le afioga Tuala Piki Tuala o se surveyor fuafanua ua 40 tausaga o galue ai i lea matata. O lana pisinisi o loo iai i le taimi nei i le maota o le Metotisi i Matafele.

Sa ia faamatalaina sa faatonu ia e fia fua fanua ia o loo taua i le mataupu. O le aso na oo atu ai e faatino le galuega sa taofia ai loa e le o loo tagi i lenei mataupu ia Theresa McCarthy.

Sa ia siakiina plans i lea lava taimi, register survey’s ma resitala o le fanua ma ia maua ai o fanua o loo taua o fanua o lē o loo tagi i lenei mataupu.

Na ia faaalia e tusa ma le 4 plans ua uma ona fuaina ma resitala o loo lisiina i lalo o le igoa o le fuafanua ia Patu Afaese Hunter i le 1994/1995.

O fanua nei e aofia ai le plan 5823,5908,5910,5561 Lots 465 Plan 5561. O fanua uma ia o le o loo tagi i lenei mataupu.

Na ia faailoa foi o auala e ui atu i le fanua lea ua faapea mai o auala o le Malo, e iai lea i le fanua Parcel 387 Toamalama Street ma le 454 Plan 5910 Tavaetoto Street sa lei faatulafonoina; ua na o ni auala e ui atu ai le o loo tagi i lenei mataupu i totonu o ona fanua.

E lei iai lava foi se taimi sa tuuina atu ai e le o loo tagi ia auala o se foai.

Na taua foi e Tuala o fanua umia saoloto foi nei e le o faamatuuina atu mo galuega a le Malo e pei ona aiaia i lalo o le tulafono, Taking of Land Act 1964.

Na faailoa atu foi e le onaina ia fanua e le o iai se tupe o totogi poo se maliega e tusa ai o le faaogaina o ia auala.

E tusa ai o lana suesuega, o le Plan 5823 o le fanua Parcel 387 lea. O le Plan 5908 o le fanua Parcel 426 lea, ae o le Plan 5910 o le fanua Parcel 454 lea.

Sa taua e le surveyor, o lona uiga o Parcles 387 ma le 454 e le o faamauina ai se aitalafu seivagana ai le 426.

O lona uiga e leai lava se aitalafu a le itu tali muamua latou te aveina ai le fanua Parcel 387 ma le 454 ona e le o faamauina ai se aitalafu.

Sa faailoa foi e Tuala o le Lot 17 Parcel 387 ma le 454 o se vaega o le Lot 465 Plan 5561 o loo resitala i lalo o le igoa o le o loo tagi, ae o le pito i luga o le plan i lona itu taumatau o loo faapea mai ai, o owners o le itu tali muamua ma le lua as Trustees.

“I le isi itu e faafefea ona avea le itu tali muamua SNPF ma le itu tali lua ma e onaina ia fanua, ae o loo resitala i lalo o le igoa a lē o loo tagi?”

Na taua e Tuala sa ia le mafai ona fetuunai lea tulaga e tusa ai ma tulafono tau i mataupu nei.

O loo faaalia foi o le Plan 10542 o loo iai le approval a le Ofisa Sili o Pulega o le SNPF ma o loo faailoa ai ua maea talia e le CEO o le MNRE o le itu tali tolu.

O taeao o le a toe faaauau ai lenei mataupu i le faamasinoga maualuga.


[starbox]