Ua faasalaina i le faafalepuipui mo le 13 tausaga ma le ono masina le tamā ia Siaosi Sooa 52 tausaga le matua ina ua ia faia ni amioga mataga i tamaitai se toalua, o nai tei lava o lona toalua.
O Siaosi ua faaipoipo ma e toafa le fanau. O le uluai taimi lenei ua tulai ai i le faamasinoga i se solitulafono ma o lea alii sa faigaluega i le SPA faapea ai foi le EPC.
l lana faaiuga sa tuuina mai i le aso ananafi sa saunoa mai ai le tamaitai faamasino ia Tafaoimalo Leilani Tuala Warren e faapea, “O le mataupu lenei e manaomia le faasalaina o le ua molia e tusa ai o le leaga ua ia faatupu, ua avea ma aafiaga ogaoga i tamaitai e toalua ua aafia. Ma e tatau ona ia lagonaina le leaga o le mea na ia faia, le matuia o le solitulafono na ia faia”.
O moliaga na molia ai Siaosi, o le tosoteine (rape) poo le faia o se faigaaiga faamalosi, atoa ai ma moliaga e lua o le faaoolima mataga (indecent act).
O le faasalaga maualuga a le faamasinoga mo le tosoteine e soloatoa i le falepuipui, ae o le faaoolima mataga e le silia i le 5 tausaga i le falepuipui.
O le aso 19 o Setema o le tausaga nei lea na faamaonia ai, e le auvaa o faatonu o le faamasinoga le moliaga o le tosoteine, ae o moliaga o le faaoolima mataga sa faamaonia lea e lana afioga i le tamaitai faamasino ia Tafaoimalo Leilani Tuala i le maea ai o suesuega a le faamasinoga.
E toalua i laua na aafia i lenei mataupu. E tusa ai ma mau sa faailoa i le faamasinoga, o le alii o Siaosi e nonofo faatasi ma e na aafia i le nofoaga e tasi. O le na faia iai e Siaosi se faigaaiga faamalosi (rape) o le toalua o le tuagane o lona toalua (wife of his brother in-law), ma e 20 tausaga le matua. O le na aafia i le faaolima mataga (indecent act) o lona tei (niece of the accused) ma e 19 tausaga le matua.
E faapea mau, i le masina o Iuni 2016 na faatino ai le faaolima mataga (indecent act). Sa tausi tama le ua aafia i le fanau laiti a lona uncle, na momoe tamaiti poo se taimi o le 10 i le 11 i le po, alu loa le na aafia e taele, e fo’i atu i lana taelega ua iai le na molia i totonu o le potu ma na ia toso atu loa le na aafia ma faia iai uiga mataga.
O le tinā 20 tausuaga na aafia i le rape sa alu e faatau i le taeao o le aso 20 o Aukuso 2016, o le fo’i mai ai mai le faleoloa sa fia inu ai ise vaiaisa, ma afe ai loa i le fale o le ua molia mo se vai aisa. Ao tago le na aafia i le pusaaisa ae faateia i le tago atu o le ua molia toso i lalo, ma faia loa se faigaaiga faamalosi i le na aafia.
A’o fai molimau a e na aafia, sa vaaia ai e le faamasinoga le gatete, ma e faapea le na aafia i le faaoolima mataga (indecent act), a’o lei tuua le atunuu mo atunuu mamao sa lagona lona fefe, e o’o lava i le alu na’o ia i se mea i le po ua le mafai, ua le mafai foi ona toe tautala atu i nisi tagata, ma ua ia le toe fia mafuta i tagata. Ina ua ia iloa ua taofia le na faaoo uiga mataga ia te ia, sa pei ua tau maua se mapusaga i ona lagona.
Na ia faailoa foi e le’i iai lava se faatoesega a le ua molia na faia atu ia te ia ma lona aiga.
O le na aafia i le tosoteine (rape) na ia faailoa i le faamasinoga o le aafiaga o le mea na tupu ia te ia, na la tetea ai ma lona toalua mo le 4 masina. Na ia taua foi o le tele ia o le suiga ia te ia, sa iloa lelei lea tulaga e lona toalua. Sa ia taumafai foi e nana le mea na tupu mai lona toalua.
Toe faaopoopo i ona aafiaga, na te le’i iloaina foi sa maitaga (to) o ia i le taimi sa rape ai o ia. Sa ona iloa o loo maitaga ina ua avatu o ia i le falemai ma iu ai ina fafano lona ma’itaga (miscarriage). Sa taofia o ia i le falemai mo aso e tolu, ma o ia e le toe fia vaai i le ua molia nei.
Sa fefe ma ua le toe fia tautala ai i se tagata , o le aafiaga o lenei mea sa tupu ia te ia ua la tetea ai ma lona toalua ma ua leai se isi e faalagolago iai mo seleni aua le tausiaina o le fanau i lea taimi.
Sa taua e le afioga i le tamaitai faamasino ia Tafaoimalo Leilani Tuala-Warren itu uma e matuia ai lenei soligatulafono.
1. E laiti tele i laua na aaafia, sa nonofo faatasi ma le ua molia i se nofoaga e tasi, o se aiga, e tusa ai ma le vaega 17 o le Family Safety Act 2013, ua avea ai o se vaega ogaoga i le tagai a le faamasinoga faasaga i le ua molia ona o le tulaga o loo tupu i le lotoifale (Domestic relationship) ma o loo faailoa atili mai i le vaega 2 o le tulafono lava lea e aofia ai le vaaiga, o e o loo aafia ma le ua molia o ni tagata o se aiga. O le ua molia e aiga atu i e na aafia ona o le faigaava.
2. Ua mate le faatuatuaga, sa fai ai le ua molia ma faaalagolagomaga, ma vaaiga o se tagata matua ia i laua nei laiti na aafia.
3. E tele le eseesega o tausaga e va ai le ua molia ma e na aafia lea e tusa ma le 20 tausaga, ua avea lea ma tulaga ua le mafai ai ona faia e i laua nei se gaioiga e puipui mai ai mai le ua molia.
4. Sa ia faafefeina i laua ua aafia, e aua lava nei tau atu i se tasi mea na tutupu
5. O aafiaga ogaiga i tamaitai nei, aemaise ai le na aafia i le tosoteine (rape) e pei ona fafano ai lona maitaga.
Sa tuuina mai molimau e tauleleia ai Siaosi Sooa e fesoasoani ai i lona faasalaga. Sa tusia i molimau a lana faifeau ma se sui o le nuu, le taumafai o le toalua o Siaosi e faia se faaleleiga ma e na aafia, e ui e lei taliaina e aiga o nei tamaitai ua aafia, ae o loo faamauina ma amanaia e le faamasinoga lea tulaga e tusa ai ma le vaega 9 o le tulafono o le faia o faaiuga (Sentencing Act 2016). Atoa ai ma lona salamo lea sa faaali atu e lana loia.
Sa faailoa e le tamaitai faamasino o loo iai le manaoga ina ia taofia lenei tamā, atoa ai ma nisi mai le toe faia o soligatulafono nei ma ia puipuia ai tagata uma.
O lea puipuiga e faapitoa lea mo i latou laiti. O le popolega i le faamasinoga ona o ituaiga solitulafono lea o loo tupu mai totonu o lotoifale o aiga, ma o loo faatupu e se tagata matua, e ao ona fai ma faataitaiga ma tepaaga o e laiti.
Ae o lea e maua nei, o le ua molia ua leva ona tilotilo ma vavai i nei tamaitai laiti o le aiga o lona toalua. Sa faapea e na te puipui ma leoleo, ma avea o se uncle ia i laua na aafia. O le isi itu sili ona ogaoga ai ona o lea ua fafano ai le maitaga o le na aafia i le tosotene (rape), ma ua maumau ai se ola.
O le faasalaga amata na talosagaina e le itu a leoleo i lea mataupu e 9-15 tausaga e faafalepuipui ai.
O le loia a Siaosi sa manatu e tatau le 8 i le 10 tausaga se faasalaga.
E 15 tausaga le faasalaga amata na tuuina mai e le tamaitai faamasino toese mai ai le 12 masina o ona ripoti lelei mai le faifeau, ma nisi o e sa latou faigaluega faatasi, 6 masina ua toesea mai i le taumafaiga a lona aiga e fai se faaleleiga, ma lona salamo le na faailoa atu e lana loia.
Ua faamaonia moliaga ma o le faasalaga o Siaosi Sooa mo le tosoteine (rape) e sefulutolu ma le afa tausaga i le falepuipui.